Er zijn twee verschillende systemen stomazakjes: je hebt het eendelige systeem en het tweedelig systeem. Simpel gezegd bestaat een eendelig stomazakje uit één geheel, en een tweedelige stomazakje uit twee delen.
Eendelig systeem
Bij een eendelig systeem zitten het stomazakje en de huidplaat (dit is een soort pleister waarmee je het zakje op de buik vastplakt, vroeger vanwege de gele kleur ook wel 'kaasplak' genoemd) aan elkaar vast. Het voordeel van dit systeem is dat het erg flexibel is en je het zakje daardoor niet of nauwelijks voelt zitten. Doordat dit systeem één geheel is, is hij ook erg plat. Het nadeel is dat bij verwisseling van het stomazakje (wat vaak iedere dag moet gebeuren) ook meteen de huidplaat vervangen moet worden. Niet iedere huid kan tegen het frequent wisselen van de plak. Ook kun je minder makkelijk een kleiner of groter zakje opdoen indien je bijvoorbeeld gaat zwemmen of voor het naar bed gaan. (Bron afbeelding: Marlen)
Tweedelig systeem
Bij een tweedelig systeem is er sprake van een aparte huidplaat met een bijbehorend stomazakje. We onderscheiden bij een tweedelig systeem een click en een plak systeem. Bij een click systeem kun je het zakje en de huidplaat aan elkaar klikken, ook wel bekend onder de naam 'tupper-ware-systeem'. De ronde ring wordt ook wel de 'flens' genoemd. De huidplaat kan meerdere (vaak twee) dagen blijven zitten en het zakje wordt zo vaak verwisseld als nodig is. Doordat de huidplaat bij een tweedelig systeem een paar dagen kan blijven zitten terwijl je stoma toch elke dag gereinigd kan worden, is dit systeem voor mensen met een gevoelige huid een uitkomst omdat je zo je huid spaart. Een nadeel is dat dit systeem minder flexibel is waardoor je het zakje beter voelt zitten. Bovendien is het systeem door de ring iets dikker en daardoor beter zichtbaar. Mensen met een beperkte/ slechte visus kunnen op gevoel het zakje aanbrengen. (Bron afbeelding: Dansac en Eakin)
2-in-1 systeem
Het plak systeem of het zogenaamde 2-in-1 systeem. Dit systeem combineert de voordelen van het eendelige systeem met de voordelen van het tweedelige systeem. In principe is het een tweedelig systeem, alleen de stugge ring ontbreekt. Door middel van een soort klevende schuimlaag kun je het zakje op de huidplak plakken. Het zakje kan meerdere keren worden losgehaald, zonder dat hij aan kleefkracht verliest. Ook dit systeem kun je een aantal dagen laten zitten. (Bron afbeelding: Medeco)
De verschillen tussen de twee systemen op een rijtje:
Eendelig Systeem:
- Volgt de plooien (contouren) van de huid.
- Heel erg plat op de huid, onzichtbaar onder je kleding.
- Weinig mogelijkheden om met andere hulpmiddelen af te wisselen
- Als het zakje eenmaal is bevestigd, kun je de stand niet meer veranderen.
- De huid wordt meer belast omdat 1 tot enkele malen per dag de plak van de huidlaag wordt losgetrokken.
- Het systeem is platter en vraagt daardoor minder plaats in je bagage.
- Eendelige systemen met hydrocolloïd zijn duurder in gebruik doordat de dure plak steeds met het zakje wordt weggegooid.
- Dagelijks observatie van de huid.
Tweedelig systeem:
- Zakjes zijn snel te wisselen (plak wisselen kost 1 à 2 keer per week wat meer tijd).
- De plak is redelijk stug, vooral rond de flens.
- Is redelijk plat, nauwelijks zichtbaar onder je kleding.
- Universeel systeem: op dezelfde ring kun je verschillende hulpmiddelen vastklikken (bijvoorbeeld een andere maat zakje).
- Het zakje kan in elke stand worden gedraaid; naar beneden of opzij.
- De huid krijgt meer rust doordat de plak 1 of enkele malen per week verwisseld hoeft te worden.
- Vraagt wat meer ruimte in je bagage door de dikte.
- Omdat de plak langer blijft zitten en de zakjes goedkoper zijn, is een tweedelig systeem in verhouding goedkoper in gebruik.
Lees hier welk systeem stomadragers het prettigste vinden en waarom. En wist je dat er ook mensen zijn die beide systemen combineren?
