Spina Bifida betekent letterlijk: gespleten wervelkolom. Het wordt in de volksmond ook wel "open ruggetje" genoemd. Het is een aanlegstoornis van de onderdelen van de rug die in een normale situatie samengroeien. Het gaat hier om het ruggenmerg, de vliezen rond het ruggenmerg, de wervels en de huid. Het is een aangeboren afwijking (neuraalbuisdefect) en ontstaat in de eerste 4 weken van de zwangerschap. Bij Spina Bifida sluiten de ruggenwervels en -spieren niet goed rondom het ruggenmerg. Er zijn twee vormen te onderscheiden:

•  Spina Bifida Occulta (verborgen open rug)
•  en Spina Bifida Aperta (open rug)

Hoewel het gaat om dezelfde afwijking, zien beide vormen er aan de buitenkant verschillend uit. We spreken van Spina Bifida occulta, wanneer het neuraalbuisdefect nog met huid bedekt is. Spina Bifida aperta is meteen na de geboorte zichtbaar: de rug is daadwerkelijk open en er zit een soort wond.

Oorzaak

Er is niet veel bekend over de oorzaak van Spina Bifida. Wel is bekend dat zowel erfelijkheids-, voedings- als omgevingsfactoren een rol kunnen spelen. Spina Bifida komt in Nederland bij ongeveer 9 op de 20.000 pasgeborenen voor. Bij het voorkomen van spina bifida in de familie, is de kans op het krijgen van een kind met deze aandoening ongeveer 10 keer groter. Er zijn verschillende lichamelijk gevolgen van Spina Bifida, in min of meer ernstige mate, afhankelijk van de plaats, grootte en ernst van de Spina Bifida.

Ruggenmerg

Het ruggenmerg is als het ware een telefoonkabel die boodschappen doorgeeft tussen de hersenen en de verschillende lichaamsdelen. Wanneer deze beschadigd is, kunnen er problemen ontstaan doordat boodschappen niet of onvolledig worden doorgegeven, Zoals:

•  Verlammingen aan voet-, been- en heupspieren
•  De sluitspieren die de uitgang van de blaas en de endeldarm beheersen, kunnen geheel of gedeeltelijk verlamd zijn
•  Er zijn vaak afwijkingen aan de blaas waardoor beschadiging aan de nieren kan ontstaan
•  De afvoer van het vocht dat om de hersenen en het ruggenmerg heen stroomt, kan verstoord zijn. Er ontstaat dan een waterhoofd (hydrocephalus)