Eind oktober/begin november 2025
Stichting Stomaatje heeft haar achterban gevraagd een korte enquête in te vullen, waarin wij inzicht willen krijgen in gebruik en acceptatie van medische toiletpassen en de animo om te gaan voor één officiële Nederlandse toiletpas. Dit in aansluiting op het initiatief van Rianne Meersschaert om met diverse partijen, waaronder Stomaatje, in gesprek te gaan met het Ministerie van VWS om dit daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen.
In totaal hebben 232 stomadragers deze enquête ingevuld, hartelijk dank iedereen voor de bijdrage!
Hieronder tref je de verschillende vragen uit de enquête aan, met een grafische weergave van de antwoorden en een bloemlezing uit de open antwoorden:
Vraag 1 - Toiletbehoefte en invloed op je activiteiten buitenshuis
Het is duidelijk dat de behoefte aan toiletbezoek van invloed is op activiteiten buitenshuis en op de voorbereiding daarop. 81,9% van de deelnemende stomadragers aan de enquête geeft aan, dat de behoefte van invloed is op het ondernemen van buitenactiviteiten. Slechts 18,1% geeft aan geen belemmeringen te ondervinden.
Vraag 2 Hoe vaak een toilet nodig
Bij sommigen is de behoefte aan toiletbezoek minder dan bij anderen. Desondanks is het percentage stomadragers die met regelmaat een toilet nodig hebben aanzienlijk:
- 21,1% van de respondenten van de enquête geeft aan zelden of nooit de behoefte te hebben aan het bezoeken van een toilet buitenshuis;
- Daarentegen heeft 78,9% dus wél met regelmaat behoefte om dringend een toilet te kunnen gebruiken.
- Van deze 78,9% heeft 19,4% zelfs dagelijks die behoefte. Dat betekent 49 van de 232 stomadragers die de enquête hebben beantwoord.
Vraag 3 Toiletbezoek geweigerd
Bij het zoeken naar een beschikbaar toilet zijn er twee opties voor toiletten: openbare toiletten en toiletten in min of meer publieke gelegenheden. Wat betreft de laatste blijkt dat personeel van dergelijke gelegenheden met regelmaat nul op rekest geeft, wanneer er om toegang tot een toilet wordt gevraagd. Dit gaat om bijna twee derde van de respondenten, 60,3%.
Vraag 4 Hoe gereageerd bij een weigering
De reactie bij een weigering kan natuurlijk verschillen. Ook hier is bij de enquête naar gevraagd. Hoewel het merendeel van de afwijzers (47,1%) wel enig begrip toonde, bleek er toch door 38,6% van de afwijzers met irritatie, onbegrip of ongeloof gereageerd op een verzoek om dringend een toilet te mogen gebruiken.
Vraag 5 Wat deed de afwijzende reactie met jou
Een kleine bloemlezing uit de antwoorden op deze open vraag, van teleurstelling tot boosheid en onbegrip, van ongeloof tot verdriet, paniek en onzekerheid:
- Boosheid
- Bevestiging dat het in ons land slecht geregeld is rondom openbare toiletten
- Nog meer reden om thuis te blijven
- Stress
- Onzekerheid en angst
- Ongemak
- Vernederend
- Machteloos
- Mensonterend
- Niet sociaal
- Schaamte
- Verbijstering
- Je minder mens voelen
Vraag 6 Huidig toiletpasgebruik
Ruim de helft van de stomadragers die de enquête heeft ingevuld, maakt gebruik van een toiletpas van een patiëntenvereniging: 51,3%, =119 personen. 8,6% gebruikt een algemene of zelfgemaakte toiletpas. 41.1% van de respondenten gebruikt geen toiletpas, waarvan 21,6% niet op de hoogte was van het bestaan van toiletpassen.
Vraag 7 Toiletpas geweigerd?
Van de stomadragers die een toiletpas hebben, meldt ruim een derde (35,3%) dat de toiletpas weleens wordt geweigerd. Bijna een derde (29,5%) heeft nog geen toiletpas gebruikt, terwijl ook ruim een derde (35,3%) aangeeft nog niet tegen een weigering aangelopen te zijn.
Vraag 8 Reactie op een toiletpas
De reacties op het tonen van een toiletpas lopen uiteen van onbekend tot positief of juist onbegrip en negatief. Enkele antwoorden:
- Onbegrip, waar is het voor? Niet bekend, dus geweigerd
- Dat doen we niet voor klanten
- Onzin
- Toilet is enkel voor personeel
- Iedereen kan wel zo'n pasje maken
- We zijn geen openbaar toilet
- Onbekend
- Lijkt een perfecte oplossing
Vraag 9 Baat bij één officiële toiletpas
Op de vraag of de stomadragers die de enquête hebben ingevuld denken baat te hebben bij een officiële toiletpas, werd door het merendeel van de stomadragers positief geantwoord:
- Bijna twee derde (89,2%) antwoordde “ja” op deze vraag. Dit zijn 206 van de 232 deelnemers.
- 10% van de respondenten wist het niet, of had twijfel (23 personen).
- En slechts twee personen denken geen baat bij een officiële toiletpas te hebben.
Conclusie
Net als bij de andere belangenorganisaties die achter het initiatief voor één officiële Nederlandse toiletpas staan, blijkt dat bij stomadragers hetzelfde speelt. Bij een dringende behoefte aan een toilet buitenshuis, is het gewoonweg lastig om toegang te krijgen. En dat gebaseerd op soms onwil, maar vaak op onbekendheid, de onduidelijkheid van een aandoening die leidt tot het verzoek. Dit leidt tot afwijzing en een penibele situatie aan de kant van de persoon met de toiletbehoefte.
Hier moet iets aan worden gedaan! Door eenduidigheid wat betreft de legitimatie van een issue. Dus een algemeen erkende toiletpas, die dan ook nog eens van overheidswege ondersteund en gepromoot wordt. Het kan mensen uit een sociaal en emotioneel isolement houden, en geeft weer toegang tot een leven buitenshuis.
Stichting Stomaatje staat niet voor niets vierkant achter dit initiatief!
👉 Lees hier meer over het initiatief voor één officiële Nederlandse toiletpas
