De bezuinigingen in stomaland deel 2

Eliene: Toen ik mijn vorige blog schreef over de bezuinigingen, kreeg ik een bericht van een stomaverpleegkundige dat hier veel meer achter zat. En dat wist ik, alleen vond ik dat teveel informatie voor in één blog. Want er speelt op het moment veel in stomaland; De CZ (Delta Lloyd en Ohra) die eerst één leverancier (medische speciaalzaak) wil contracteren, waartegen een rechtszaak komt en ze eerst verliezen, maar het uiteindelijk in hoger beroep winnen, en die nu voor 2016 twee leveranciers contracteert. En ze komen met een nieuw inkoopbeleid: dagprijzen. Dit alles leidt tot veel onzekerheid en onrust onder de stomadragers. En logisch ook, want je bent van je materiaal afhankelijk.

Rechtszaak

Er was niet voor niets een rechtszaak aangespannen tegen CZ, hoe kan het dat ze dit plan er toch gewoon door konden drukken? En krijgen nu twee leveranciers geen monopolie positie op de stomamarkt, waardoor het kan dat juist de prijs van de materialen en hulpmiddelenzorg omhoog wordt gedreven, innovatie wordt tegengegaan en het aanbod van materialen wordt ingeperkt? En deze contracten zijn voor drie jaar aangegaan, wat zijn de gevolgen voor de langere termijn?

De risico's neerleggen bij anderen

Zorgverzekeraar introduceren steeds vaker prijssystemen waarbij ze het risico bij de leverancier neerleggen, zoals de daggarantie prijs. Waar komt dat risico mijdende gedrag van de zorgverzekeraar toch vandaan? Tot 2015 bestond er voor de zorgverzekeraars de risico achteraf vereffening. Wat simpel gezegd betekent dat al het geld van de verzekerden in één grote pot komt, van alle verzekeraars bij elkaar. Deze zorgverzekeringen doen elk een schattig van welke kosten ze denken te gaan maken. Als blijkt dat er bijvoorbeeld extra veel kosten zijn gemaakt doordat het norovirus uitbrak in een bejaardentehuis, konden ze aan het einde van het jaar het verschil uit de pot krijgen uitbetaald. Minister Schippers zet fors in op besparingen waardoor deze vereffening van de baan is. De minister heeft bedacht dat het laten vervallen van de verrekening achteraf de zorgverzekeraar verplicht om meer kwaliteit in te kopen, en dat zou de zorgverzekeraar moeten stimuleren om meer te ondernemen (risico te lopen). En bij wie leggen ze die risico’s neer? Juist, bij anderen!

Dagprijsvergoeding

De dagprijsvergoeding is een vast bedrag per dag wat een leverancier van stomamateriaal voor de levering van stomamateriaal aan jou als verzekerde bij CZ krijgt. De hoogte van de dagprijs verschilt per type stoma (colostoma, ileostoma, urinestoma of continentstoma). Komt de geleverde zorg van de leverancier boven de dagprijs uit, dan blijf je de benodigde zorg ontvangen en hoef je hier niet extra voor te betalen. Je kunt je voorstellen dat dit in het nadeel kan zijn van de leverancier, waardoor ze bijvoorbeeld proberen of je over wilt stappen naar een goedkoper product, zoals ik in mijn vorige blog vertelde.

CZ ging nog een stapje verder

Ze hebben voor 2016 twee medische speciaalzaken gecontracteerd (zelf noemen ze het ‘samenwerken’), door selectief in te kopen willen ze de kosten terugdringen. Ook zijn er twee medische speciaalzaken die met deze twee gecontracteerden samenwerken als onderaannemers. Voor de goede orde, de ‘winnaars’ van deze aanbesteding hebben zelf een prijsvoorstel aan CZ gedaan. Het is dus niet de CZ-prijs, het is de prijs die de leverancier bij CZ heeft aangeboden om exclusief leverancier bij CZ te kunnen worden.

De prijs van een stomazakje behelst veel meer dan alleen het stomazakje.

In de dagprijs zoals die door de ‘winnaars’ is aangeboden zit ook de service erbij in. Oftewel, CZ heeft gevraagd om een bedrag inclusief alle service. Een leverancier biedt bijvoorbeeld ‘gratis’ hulp in de vorm van een stomaverpleegkundige die zelfs bij je aan huis kan komen, je hebt het stomamateriaal meteen de volgende dag in huis en je betaald geen verzendkosten. De prijs is zo scherp aangeboden dat het heel erg moeilijk zal zijn om dezelfde service te bieden als wij stomadragers op dit moment gewend zijn. Dan kan er een tijd komen dat er voor een half jaar aan stomamateriaal op een pallet bij ons thuis wordt bezorgd, want ‘het is goedkoper om het in een keer te verzenden’. En aangezien er bijna geen concurrentie meer is binnen de CZ aanbieders komt deze leverancier er nog mee weg ook want er is geen alternatief meer voor de klant.

Brief van CZ

Voor de CZ verzekerden (CZ, Ohra, Delta Lloyd, CZdirect en PZP) betekent dit dat als ze bij één van de vier gecontracteerde leveranciers bestellen, ze er verder niet veel van merken. Maar ben je klant bij een bedrijf dat geen contract heeft met CZ, dan heb je als het goed is kortgeleden hierover een brief ontvangen van CZ. Hieronder een aantal voordelen die CZ beschrijft in de betreffende brief als je bij een gecontracteerde medische speciaalzaak besteld:

•   De leverancier is 24 uur per dag en zeven dagen per week telefonisch en online bereikbaar en inzetbaar voor (spoed)bestellingen, zorginhoudelijke begeleiding en advisering.
•  U ontvangt materiaal binnen 24 uur thuis. In spoedeisende situaties zelfs binnen 4 uur.
•  Als uw vraag telefonisch niet kan worden opgelost, is er de mogelijkheid dat een stomaverpleegkundige (van de leverancier) aan huis komt voor informatie en advies. Waar in Nederland u ook woont.
•  De materialen die de leverancier voor u selecteert, voldoen aan strenge richtlijnen voor kwaliteit.
•  De gecontracteerde leverancier werkt volgens de protocollen die voor zijn sector gelden en is getoetst door de Stichting Erkenningsregeling voor leveranciers van Medische Hulpmiddelen. Hierdoor is kwaliteit gegarandeerd.

Wow wat een service! Dat is de service die we nu al mogen ontvangen van de diverse leveranciers. Het laatste punt geldt overigens voor alle medische leveranciers, gecontracteerd met CZ of niet.

Ik kan me voorstellen dat de mensen die deze brief ontvingen bang zijn dat ze straks een deel van het stomamateriaal zelf moeten betalen. Zoals nu bijvoorbeeld bij een breukband, die je bij sommige verzekeraars voor 80% vergoed krijgt als je deze bij een niet gecontracteerd bedrijf besteld. Het zelf bijbetalen voor stomamateriaal is niet toegestaan. Maar het risico bestaat wel dat je leverancier je vriendelijk doch dringend vraagt om andere materialen te gaan gebruiken, zoals beschreven in mijn vorige blog. En als de leverancier niet meer levert wat jij nodig hebt (zelfs het materiaal dat je stomaverpleegkundige heeft voorgeschreven), waar kun je dan nog naartoe?

Ruimte voor maar 20% maatwerk

Dhr van Bommel, manager hulpmiddelen bij CZ, zegt in een interview “Het verhaal achter het inkoopbeleid hulpmiddelen”: dat als de cliënt keuzevrijheid wil ze maar voor de duurdere Zorgkeuzepolis moeten kiezen. En even verder in het interview lees ik de paraaf waarin hij aangeeft dat 80% van de mensen met een merkloos product of een goedkoper vergelijkbaar product uit de voeten zou moeten kunnen. Er is dus maar ruimte voor 20% (!) maatwerk in de ogen van CZ.

Ontnemen ze zo niet onze keuzevrijheid?

Heb je niet het recht zelf te kiezen waar je je materialen besteld, en zelf te kiezen (samen met je stomaverpleegkundige) welk merk het beste bij je past en het minste problemen geeft? Ik ben niet zelf aan het shoppen geslagen, het zijn de materialen die ik in overleg met mijn stomaverpleegkundige heb gekozen en die mij geadviseerd zijn door deze zorgprofessional omdat ik tegen complicaties aan liep als lekkages. Ben ik eindelijk geholpen met goed materiaal, past het niet meer in het kostenplaatje van de leverancier! 

Het gaat in de stomazorg de kant op van wat er in ‘diabetesland’ gebeurt.

Ik lees in een artikel van de Diabatesvereniging: “verzekeraar CZ is patiënten gaan verplichten goedkopere glucosemeters te gebruiken. We horen verhalen dat sommige glucosemeters niet goed werken, teststrips die niet goed deugen en fabrikanten die onbereikbaar zijn”, zegt Margreet Smilde, voorzitter van de DVN-vereniging. Omdat de vereniging vermoedt dat meerdere zorgverzekeraars goedkopere glucosemeters gaan afdwingen, stelt de vereniging de kwaliteit van de hulpmiddelen aan de orde.

De minister heeft dit jaar een programma gepresenteerd dat heet “Kwaliteit loont”. In dit programma staan 4 maatregelen centraal:

1 Bevordering contractering op kwaliteit. Minister Schippers wil zorgverzekeraars bewegen om in de contracten die zij afsluiten met zorgaanbieders meer aandacht te besteden aan de kwaliteit van de zorg.
2 Versterking van de positie van de verzekerde. Om de positie van verzekerden te versterken wordt ten eerste ingezet op verbetering van het inzicht in kwaliteit van zorg en zorgpolissen van verzekeraars.
3 Verhoging van kwaliteit van zorgaanbod.
4 Het evenwicht in de zorgsector wordt hersteld.

CZ presteert het om op alle 4 de punten de plank mis te slaan:

1 De kwaliteit die ingekocht is, wordt op dit moment door alle leveranciers al geleverd, er is geen extra kwaliteit ingekocht. Sterker nog, onder de lage dagprijs die gecontracteerd is mag je je afvragen of je daar nog dezelfde kwaliteit voor krijgt?
2 Een groot gedeelte van de stomadragers moet overstappen van leverancier en heeft daar geen inspraak in (tenzij ze een duurdere restitutie polis nemen, waar Dhr van Bommel op aanstuurt).
3 Door de monopolie positie die je creëert bij een beperkt aantal leveranciers mag je je ook afvragen wat dit doet met de innovatie op kwaliteit. Dus wie is er straks nog bereid om te innoveren in de stomazorg?
4 Het evenwicht is ver te zoeken!

Het doel van “Kwaliteit loont” van de minister was dat de leveranciers meer kwaliteit zouden gaan inkopen tegen een scherpe prijs. Ik heb alleen nergens gezien dat er meer kwaliteit is ingekocht voor de CZ verzekerden?

Ik begrijp donders goed dat er moet worden bezuinigd, maar is dit niet wat te rigoureus CZ? Ik ben bang dat goedkoop uiteindelijk duurkoop wordt… Wat kun je zelf doen? Eigenlijk zijn het de verzekerden die tegen de zorgverzekeraar in protest kunnen gaan. Dien een klacht in bij de CZ, laat hen horen wat je hiervan vindt. En misschien moeten we wel gezamenlijk een actie op touw zetten, als dit zo doorgaat.

Ik ben erg benieuwd of jij overweegt (of gedwongen voelt) over te stappen van zorgverzekeraar indien je bij CZ verzekerd bent? Of dat je klant wordt bij een andere medische speciaalzaak?